• Indeks
• User Guide
• Shobin Dav

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W takich przypadkach tłumaczenie stara się wiernieoddać myśl Latiniego, a nie oryginału.Odnosi się to przede wszystkim do Biblii(której tekst traktowany jest czasem w Skarbcu bardzo dowolnie, np.II, 127, l,cytat z listu św.Pawła do Kolosan, zamiast  miłości   miłosierdzie ) oraz dopoetów łacińskich, których słowa Latini często przytacza niezbyt dokładnie.Je-żeli tekst Latiniego jest zgodny z oryginałem, wówczas w przekładzie na ogółuwzględniano dostępne polskie tłumaczenie danego cytatu.Małgorzata Frankowska-TerleckaTeresa Giermak-ZielińskaKsięga I1.TA KSI
GA NAZYWA SI
 SKARBIEC I MÓWI O POCZ
TKUWSZYSTKICH RZECZY1.Ta księga nazywa się Skarbiec.Tak bowiem jak pan możny, chcąc zebraćw niewielkim pomieszczeniu rzeczy największej wartości  nie tylko dla wła-snej przyjemności, ale dla powiększenia władzy i umocnienia swych włości, takw czasie wojny, jak i pokoju  kładzie tam zgodnie ze swym zamysłem najdroższeprzedmioty i najcenniejsze klejnoty, tak też materia tej księgi składa się z mądro-ści, która jest wyciągiem ze wszystkich części filozofii, ujętym w zwięzłą całość.Pierwsza część tego skarbca jest podobna do gotowego grosza wydawanego narzeczy niezbędne, to znaczy traktuje ona o początku czasów, o dawności starychhistorii, o ustanowieniu świata i o naturze wszystkich rzeczy.2.A wszystko to należy do teorii, która jest pierwszą częścią filozofii, wedługtego, co ta księga mówi dalej.I tak jak bez pieniędzy nie byłoby między działania-mi ludzi żadnego związku, który by ich łączył, tak też żaden człowiek nie możezrozumieć dobrze innych zagadnień, jeśli nie pozna pierwszej części księgi.3.Druga część, rozważająca cnoty i występki, złożona jest ze szlachetnychkamieni, dających człowiekowi przyjemność i umacniających cnotę.Mówi ona,jakie rzeczy winno się czynić, a jakich nie, i dlaczego; te zagadnienia należą dodrugiej i trzeciej części filozofii, to znaczy praktyki i logiki.4.Trzecia część skarbca składa się ze szczerego złota, uczy ona człowiekamówić podług reguł retoryki i poucza, jak władca powinien rządzić swymi pod-danymi, szczególnie według zwyczajów włoskich; to wszystko należy do drugiejczęści filozofii, czyli do praktyki.I jak złoto przewyższa wszystkie inne meta-le, tak nauka o dobrej wymowie i o rządzeniu ludz
mi jest najszlachetniejsza zewszystkich nauk na świecie.A ponieważ skarb, który tu się znajduje, winien byćoddany jedynie człowiekowi godnemu tak wielkiego bogactwa, daję go tobie, mi-ły i zacny przyjacielu7, gdyż moim zdaniem naprawdę na to zasługujesz.5.Nie twierdzę, że ta księga jest wyciągiem z mojej wątłej mądrości ani z mejwłasnej wiedzy; niczym plaster miodu, zebranego z różnorodnych kwiatów, jestona złożona z godnych podziwu wypowiedzi autorów, którzy przed naszymi cza-sami zajmowali się filozofią, każdy podług tego, co wiedział o jej części.Czło-wiek bowiem nie może znać jej całej, gdyż jest ona korzeniem, z którego wyrasta-ją wszystkie znane ludziom nauki.Filozofia jest jak żywe z
ródło, skąd wypływaw rozmaite strony wiele strumieni i jedni piją z jednego, drudzy z drugiego; jestjednak różnica: mimo że ze z
ródła filozofii jedni piją więcej, inni mniej, z
ródłopozostaje niewyczerpane.7 Miły i zacny przyjaciel to nie znany z imienia możny i bogaty przyjaciel Latiniego, dzielącyz nim we Francji los wygnańca po bitwie pod Montaperti.Temu przyjacielowi Latini zadedykowałSkarbiec wiedzy.Oprócz niniejszej wzmianki wspomina o nim jeszcze kilkakrotnie w III księdze.426.Dlatego Boecjusz mówi w księdze O pocieszeniu8, że widzi filozofię napodobieństwo damy obdarzonej tak cudowną zdolnością i mocą, iż dzięki nimpotrafi ona, wedle upodobania, wzrastać, aż czoło jej sięgnie gwiazd i nieba, i zaj-mować się wszystkim, co znajduje się w górze i na dole, podług prawa i prawdy.I tak zaczyna się moja opowieść, ponieważ po dobrym początku następuje dobrykoniec.Nasz cesarz mówi w księdze O prawie9 że początek jest najważniejszączęścią każdej sprawy.7.A jeśli ktoś zapyta, dlaczego ta księga została napisana w mowie francu-skiej, chociaż ja jestem Italczykiem, odpowiem, że jest tak z dwóch powodów: popierwsze dlatego, że jestem we Francji, po drugie zaś dlatego, że mowa francuskajest najdoskonalsza i najpowszechniejsza ze wszystkich języków.2.O FILOZOFII I JEJ CZ
Z
CIACH1.Filozofia to prawdziwe badanie rzeczy naturalnych, boskich i ludzkich w ta-kim stopniu, w jakim może je zrozumieć człowiek.Stąd ludzie, którzy przykła-dali się do badania i poznawania prawdy o tych trzech sprawach, o których mówifilozofia, to jest o boskości, o rzeczach naturalnych i ludzkich, stali się prawymisynami filozofii i dlatego nazwano ich filozofami.2 [ Pobierz całość w formacie PDF ]