[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Cepparellouważa Boccaccio za zdrobnienie od ceppo (pień), podczas gdy idzie tu zapewne o zdrobnie-nie od Ciapo (Jacopo).9.psów lombardzkich. w średniowieczu określenie lombardzki przybierało często zna-czenie włoski , w odniesieniu do Włoch nie tylko północnych, ale i środkowych, stając sięteż synonimem lichwiarza, w związku z procederem, uprawianym przez wielu przybyszów zWłoch (por. lombard w znaczeniu biura zastawniczego).10Saladyn (Salah ed din, 1137 1193) sułtan Egiptu i Syrii, zajął Jerozolimę w r.1187.Wcałym ówczesnym świecie chrześcijańskim cieszył się sławą władcy hojnego i pełnego po-dziwu dla męstwa.Dokoła jego postaci narosły rychło legendy, mające odbicie w literaturze.Nie zapomniał też o nim Dante ani Petrarka.Spotkamy go jeszcze w noweli dziewiątej dzie-siątego dnia.Nie jest ścisłą wiadomość Boccaccia, jakoby wyszedł z nikczemnego stanu .Przeciwnie, był synem dygnitarza dworskiego.11Lunigiana północno zachodnia część Toskanii, na północ od Spezii.12Markiz z Monferratu Konrad, waleczny obrońca Konstantynopola i Tyru, uzyskał tytułkróla Jerozolimy, lecz rychło potem został zamordowany (1192).Filip August istotnie wyru-szył na Wschód z Genui w chwili, gdy Konrad był już od kilku lat w Palestynie, ten jednaknie pozostawił żony w Monferracie, wyjechał bowiem z kraju jako wdowiec.13Filip Krzywooki Filip II August (1165 1223).Wyprawa krzyżowa, o którą idzie, totak zwana trzecia krucjata (1189 1192), w której wzięli też udział Fryderyk Barbarossa i Ry-szard Lwie Serce, wywołana zajęciem Jerozolimy przez Saladyna (wzmianki o niej również winnych nowelach Boccaccia: I, 9; V, 7; X, 9).14Inkwizytor Boccaccio ma na myśli zapewne osławionego brata Mimo da S.Quirico, in-kwizytora florenckiego w latach 1332 1334, przedmiot powszechnego zgorszenia.15Cum gladiis et fustibus (łac.) przy pomocy mieczów i kijów.16Cane della Scala (1291 1329), zazwyczaj obdarzany przydomkiem wielkiego (Cangrande) przywódca lombardzkiego obozu gibelinów, z rodziny Skaligerów, władców Werony, słyn-ny ze szczodrości, udzielił gościny wygnańcowi Dantemu.17Bergamino zapewne zawodowy recytator, bawiący opowieściami towarzystwo dworskie,może pochodzący z Bergamo autor łacińskiego Dialogu stworzeń.18Prymas kanonik koloński, żył w pierwszej połowie XIII w.Wędrował wiele po świecie i260 zyskał rozgłos jako zręczny improwizator, któremu pod imieniem Goliasa przypisuje sięliczne pieśni goliardów, między innymi popularny spór wody i wina.Te kpiące strofy, o sil-nym zabarwieniu zmysłowym, ostrzem swym zwrócone przeciwko kurii papieskiej i hierar-chii społecznej średniowiecza, przenika pragnienie swobody życia i myśli.19Cluny słynne opactwo benedyktyńskie we Francji, jedno z najbogatszych w średniowie-czu (por.X, 2).Stąd wyszedł szeroki ruch reformy życia zakonnego.20Grimaldi byli jedną z najsłynniejszych i najpotężniejszych patrycjuszowskich rodzin w Ge-nui.21Wilhelm Borsiere (zm.ok.1300), wspomniany przez sodomitów przez Dantego (PiekłoXVI) człowiek obyty na dworach, często w roli pośrednika przy zawieraniu paktów, mał-żeństw itp.Szereg pisarzy pózniejszych przytacza nowelę Boccaccia jako relację o wydarze-niu autentycznym.22Ex proposito (łac.) rozmyślnie, celowo.23Za.pierwszego króla Cypru pierwszym królem Cypru był w latach 1192 1194 Gwido,poprzednio król Jerozolimy, słynny z niedołęstwa.24Gotfryd z Bouillon książę Dolnej Lotaryngii, wódz pierwszej krucjaty, pierwszy król Je-rozolimy, którą zdobyto w r.1099.25Mistrz Albert prawdopodobnie Albert Zancari, dektor filozofii i medycyny, profesor uni-wersytetu bolońskiego (żył jeszcze w r.1348), znany poza granicami Włoch jako AlbertusBononiensis.26Madonna pani.27Otrok chłopiec, młokos (staropolskie).28Kancona pieśń (o określonej budowie stroficznej), łącząca walory poetyckie z muzycz-nymi.29Treviso miasto na równinie weneckiej, osiągnęło znaczny poziom kultury w wieku XIII,gościło wówczas trubadurów (jak: największy z trubadurów włoskich Sordello i in.).Błogo-sławiony Henryk z Treviso zmarł w r.1315.O jego śmierci i kulcie zmarłego te same szcze-góły podają ówcześni kronikarze.30Podesta burmistrz stojący na czele gminy miejskiej we Włoszech.31Agolanti rodzina szlachecka wygnana z Florencji w drugiej połowie XIII w.(por.dzieńII, 3).32Zw.Julian patron gościnności; był niezwykle popularny w wiekach średnich i specjalnąmodlitwą podróżni starali się zapewnić sobie jego pomoc i opiekę.Rodzice świętego (por.str
[ Pobierz całość w formacie PDF ]