Arystoteles Ustroj polityczny Aten (2)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.61, 3-5.410�� .� powodu najazdów spartańskich na Attykę Ateńczycy mogliutrzymywać garnizony jedynie na ufortyfikowanym obszarze Aten i Pireusu oraz w miastachsprzymierzonych.Por.rozdz.24, 3.411Por.rozdz.48, 1.412* Skarby złożone w świątyniach różnych bogów, poza Ateną, zostały złożone ok.434 r.p.n.e.w świątyni Ateny na Akropolu i pozostawały pod zarządem wspólnego kolegium skarbników Ateny i innych bogów".W pózniejszym okresie znowu pojawiają się dwa oddzielnekolegia, ale pod koniec wieku IV skarbce innych bogów znikają i pozostaje tylko skarbiecAteny".Dlatego też nie wspomina o nich Arystoteles w rozdz.48, l (por.A.Bockh, DieStaatshaushaltung der Athener, I3, 1886, s.195).kasy związkowej413* i wszystkich innych kas państwowych w liczbie dwudziestu,którzy będą nimi zawiadywać414*, dziesięciu ofiarników415 i dziesięciu kierownikówuroczystości416.Wszyscy ci urzędnicy będą wybierani417* spośród większej liczby zgłoszonychkandydatów z grona członków każdorazowej rady; natomiast wszyscy pozostaliurzędnicy418* mają być wybierani przez losowanie i to spoza rady419*.Ciskarbnicy, którzy w danej chwili prowadzą sprawy skarbu420*, nie mogą braćudziału w posiedzeniach rady.W przyszłości należy powołać cztery rady421 z ludzi w tym wieku, jak to413* Skarbni cy kasy zwi ą zkowej hellenotamiai (��) w liczbiedziesięciu wprowadzeni zostali w 477 r.p.n.e., kiedy tworzono Związek Morski, celem zarządzaniadaninami miast związkowych (por.rozdz.23, 5).Po rozbiciu związku urząd został zniesiony, dlategoteż nie ma potem o nim wzmianki w systematycznym przeglądzie urzędów ateńskich.414* Tekst niepewnie przekazany i miejsce niejasne: nie wiadomo, czy liczba dwudziestu obejmujeskarbników kasy związkowej i innych kas państwowych łącznie, czy też tylko tych ostatnichz wyłączeniem kasy związkowej.Zresztą nie wiadomo, o jakich urzędników chodzi, bo skarbnicywszystkich innych kas państwowych" nie są w ogóle znani.Wilamowitz sądzi, że mowa tu o jednymkolegium, które miało objąć zarząd nad całymi finansami państwa (Arist.u.Athen II, s.119).[Dwudziestoosobowe, połączone kolegium hellenotamiai i tamiai miało zawiadywać funduszamiZwiązku Morskiego i państwa ateńskiego.]415Kolegia �� współpracowały z kapłanami przy organizacji różnych świąt.Zob.rozdz.54, 6 - 7.416Tytuł epimeletów nosili różni urzędnicy zajmujący się sprawami kultu, m.in.znamy czterechepimeletów misteriów (zob.rozdz.57, 1) oraz dziesięciu epimeletów Dionizjów (zob.rozdz.56, 4).Znamy wprawdzie również urzędników świeckich" zwanych epimeletami (np.epimeleci rynku, zob.rozdz.51, 4), ale w tym wypadku chodzi prawdopodobnie o epimeletów organizujących jakieśuroczystości religijne.417* Brak informacji przez kogo będą wybierani".Ponieważ nie jest przewidziane ogólne zgromadzenie pięciu tysięcy", więc chyba przez radę.Nie wiadomo jednak, kto miał przedstawiaćkandydatów.418* Np.astynomowie (��), agoranomowie (��), komisja Jedenastu i in.(por.rozdz.50 - 52).419* Może to znaczyć, że spoza rady pełniącej chwilowo czynności albo spoza rady, a więcspośród obywateli poniżej lat 30.420*Należałoby z tego wnosić, że skarbnicy kasy związkowej pełnili czynności według z góryustalonej kolejności (por.Wilamowitz, Arist.u.Ath.II, s.117, przyp.12).421Utworzenie czterech rad (��) może stanowić wynik naśladownictwa ustroju miastbeockich.Od 447 r.w miastach beockich panowała umiarkowana oligarchia.Prawa polityczne zależałyod cenzusu majątkowego i były zarezerwowane dla warstwy hoplitów.W każdym mieście obywatelebyli podzieleni na cztery rady (boulai).Spełniały one po kolei funkcje urzędowe, przedkładając projektyuchwał trzem pozostałym radom.W ten sposób ważność uchwały wymagała zgody wszystkich czterechrad.Zbliżony system zastosowano w organizacji władz Związku Beockiego, na które składało się 11beotarchów oraz złożona z 660 członków rada związkowa.Każdą z jedenastu jednostek terytorialnych,na jakie podzielona była Beocja, reprezentował jeden beotarcha oraz 60 członków rady.Podobnie jakrady miast członkowskich rada związkowa podzielona była na cztery rady", które kolejno zajmowałysię sprawami bieżącymi, przedkładając ważniejsze kwestie pozostałym trzem.Zob.F.Smółka,Konstytucja beocka w świetle Pop.Oxy.842 i w świetle krytyki, Eos" 19, 1913, s.65 -73; J.A.O.Larsen, Greek Federal States, Oxford 1968, s.33-35.podano wyżej, i jedna z nich wyznaczona przez losowanie ma działać;inni obywatele422* mają też być przydzieleni do jednej z grup423*.Samakomisja stu424 podzieli swych członków, jak i innych obywateli, na czteryjak najbardziej równe grupy, przeprowadzi losowanie, a wyznaczona grupa425przez rok będzie działała w radzie.[Rada wyda zarządzenia], jakie uznaza najskuteczniejsze, ażeby pieniądze państwowe były zabezpieczone i szłyna konieczne wydatki, wyda też zarządzenia dotyczące innych spraw, jaktylko zdoła najlepsze.Jeśliby rada chciała przeprowadzić obrady na jakiśtemat w liczniejszym gronie, to każdy z członków wprowadzi na posiedzeniejednego obywatela, wybranego przez siebie dowolnie, spośród obywateli w tymsamym wieku426* [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy